خلاصه کتاب مهارت های اساسی در مشاوره ( نویسنده کنث کلی )

کتاب «مهارت های اساسی در مشاوره» اثر کنث کلی، راهنمایی ارزشمند برای درک و به کارگیری مهارت های بنیادین لازم در فرآیند مشاوره است. این اثر بینش عمیقی نسبت به نقش مشاور و نیازهای مراجع ارائه می دهد و به مشاوران کمک می کند تا سفری موثر و همدلانه با مراجعانشان آغاز کنند.

در دنیای پیچیده روانشناسی و مشاوره، نیاز به درک عمیق مهارت های بنیادین، بیش از هر زمان دیگری احساس می شود. مشاوران و روان درمانگران، همچون راهنمایانی در مسیر پرفراز و نشیب زندگی انسان ها، می بایست به ابزارهایی مجهز باشند که نه تنها راهنمایشان در این مسیر باشد، بلکه چراغی روشن کننده برای خود مراجع نیز به حساب آید. کنث کلی، با نگارش کتاب «مهارت های اساسی در مشاوره»، نقشه راهی جامع و قابل فهم را برای هر کسی که قصد قدم گذاشتن در این حرفه شریف را دارد، یا می خواهد مهارت های خود را صیقل دهد، فراهم آورده است. این کتاب تنها مجموعه ای از تکنیک ها نیست، بلکه فلسفه ای عمیق را در پس هر مهارت نهفته دارد که به مشاور می آموزد چگونه با مراجعان خود ارتباطی حقیقی و موثر برقرار کند.

کتاب مهارت های اساسی مشاوره کنث کلی، برای دانشجویان رشته های روانشناسی، مشاوره، و علوم تربیتی، منبعی غنی برای جمع بندی و مرور امتحانی است. همچنین، برای مشاوران تازه کار و باتجربه که به دنبال بازنگری اصول یا آموختن تکنیک های تازه هستند، بسیار کاربردی خواهد بود. حتی افرادی که به توسعه مهارت های ارتباطی و خودشناسی علاقه مندند، می توانند از مفاهیم عمیق این اثر برای بهبود روابط شخصی و درک متقابل بهره ببرند. این مقاله در تلاش است تا با ارائه خلاصه ای دقیق و فصل به فصل از محتوای کتاب، اصول مشاوره کنث کلی را به زبانی روان و کاربردی توضیح دهد و مخاطبان را با جهان بینی این مشاور برجسته آشنا سازد.

نگاهی به فلسفه کنث کلی در مشاوره

در قلب آموزه های کنث کلی، فلسفه ای عمیق نهفته است که مشاوره را فراتر از صرفِ راهنمایی یا ارائه راه حل های سریع می بیند. او مشاوره را یک «همراهی و درک جهان مراجع» تعریف می کند؛ یعنی مشاور نه تنها فرد را در مشکلاتش همراهی می کند، بلکه تلاش می کند جهان را از دریچه نگاه مراجعش ببیند و درک کند. این دیدگاه، پایه ای برای ایجاد همدلی عمیق و اصیل است که از اساسی ترین فنون مشاوره در کتاب کنث کلی محسوب می شود.

یکی از مهم ترین مفاهیمی که کنث کلی بر آن تاکید دارد، «ماهیگیری آموختن» به جای «ماهی دادن» است. این استعاره، رویکرد توانمندسازی مراجع را به بهترین شکل ممکن نشان می دهد. مشاور خوب، کسی نیست که مشکلات مراجع را حل کند، بلکه او را به مهارت هایی مجهز می سازد که بتواند در آینده خود مشکلاتش را شناسایی، تحلیل و حل کند. این یعنی، مشاور باید با بینش و درک بالایی که کسب کرده، به مراجع کمک کند تا خود به آگاهی لازم برسد و مسیر رشد و تغییر را در پیش گیرد. این اصول و مبانی اساسی، زیربنای تمامی مهارت هایی است که در این کتاب معرفی شده اند و به مشاور کمک می کنند تا در هر مرحله از فرآیند درمانی، رویکردی متمرکز بر رشد و خوداکتشافی مراجع داشته باشد.

ساختار کتاب: سفری از آغاز تا پایان یک جلسه مشاوره

کتاب «مهارت های اساسی در مشاوره» کنث کلی، با نظمی منطقی و کاربردی طراحی شده است. فصل بندی کتاب به گونه ای است که مشاور یا دانشجو را در یک سفر گام به گام در فرآیند مشاوره همراهی می کند. این سفر، از لحظه آغاز یک جلسه تا پایان بندی موثر آن، تمامی مراحل و مهارت های لازم را پوشش می دهد. این ساختار نه تنها به فهم بهتر مطالب کمک می کند، بلکه به خواننده امکان می دهد تا چگونگی پیوند هر مهارت با مهارت دیگر را در بستر یک فرآیند مشاوره ای منسجم درک کند.

فصول ابتدایی بر پایه گذاری ارتباط و ایجاد فضایی امن تمرکز دارند، در حالی که فصول میانی به مهارت های عمیق تر ارتباطی و تحلیلی می پردازند. در نهایت، فصول پایانی راهکارهای مهمی برای پایان دادن (فقدان) و مشاوره ارائه می دهند. این تقسیم بندی به مشاور کمک می کند تا نه تنها با مهارت های جداگانه آشنا شود، بلکه بتواند آن ها را به صورت یکپارچه و در زمان های مناسب در طول جلسات به کار گیرد. هر فصل مانند یک قطعه پازل است که در کنار سایر قطعات، تصویر کاملی از یک فرآیند مشاوره موفق را به نمایش می گذارد و نقشه ای روشن برای آموزش مهارت های مشاوره از کنث کلی ترسیم می کند.

مهارت های اساسی مشاوره: شرح و کاربرد عملی

در این بخش، به بررسی جامع و کاربردی مهارت های اساسی مشاوره می پردازیم که توسط کنث کلی در کتابش معرفی شده اند. هر یک از این مهارت ها، ابزاری حیاتی برای مشاور به شمار می رود که در صورت به کارگیری صحیح، می تواند تأثیری عمیق بر فرآیند درمانی و رشد مراجع داشته باشد.

۳.۱. آغاز یک جلسه مشاوره: پایه های ارتباط

نخستین گام در هر فرآیند مشاوره، آغاز جلسه است که نقشی کلیدی در ایجاد فضایی امن و برقراری اعتماد متقابل دارد. مشاور با ایجاد یک محیط دلپذیر و پذیرنده، به مراجع این امکان را می دهد که احساس راحتی کند و بتواند مسائل خود را با اطمینان بیان کند. اهمیت ایجاد فضایی امن و اعتماد در این مرحله، زمینه ساز ارتباطی عمیق تر در ادامه جلسات خواهد بود. مشاور در این مرحله، با معرفی خود، توضیح مختصر فرآیند مشاوره و تعیین انتظارات اولیه، پایه های ارتباط را مستحکم می سازد. یک شروع موثر نه تنها به مراجع آرامش می بخشد، بلکه حس حضور و حمایت مشاور را به او منتقل می کند.

۳.۲. ساختار گزارشات: مستندسازی حرفه ای

نگارش گزارشات و مستندسازی دقیق اطلاعات، یکی از مهارت های کمتر دیده شده اما حیاتی در مشاوره است. گزارش ها نه تنها به عنوان یک سند حرفه ای عمل می کنند، بلکه ابزاری قدرتمند برای فهم عمیق تر فرآیند مشاوره به شمار می آیند. مشاور با مستندسازی جلسات، می تواند مسیر حرکت مراجع، تغییرات او و همچنین اثربخشی مداخلات خود را پیگیری کند. این گزارش ها، راهی برای بودن و حضوری آگاهانه در فرآیند درمان هستند. نکات کلیدی در تهیه گزارش شامل دقت در ثبت جزئیات، پرهیز از قضاوت و تمرکز بر مشاهده های عینی است. مستندسازی به مشاور کمک می کند تا بتواند روند درمانی را بازبینی کرده و مراحل بعدی را با آگاهی و برنامه ریزی بهتری پیش ببرد.

۳.۳. مهارت سکوت: هنر شنیدن فعال

سکوت در مشاوره، چیزی فراتر از نبود کلام است؛ این یک مهارت فعال و قدرتمند است که به مراجع فرصت می دهد تا عمیق تر به درون خود بپردازد و افکار و احساساتش را پردازش کند. مشاور با به کارگیری مهارت سکوت در مشاوره (کنث کلی)، فضایی را برای مراجع فراهم می آورد تا بتواند کلمات، تصاویر یا احساسات پنهان خود را کشف کند. این سکوت، می تواند به مراجع کمک کند تا برای اولین بار، محتوای گفته های خود را بر مبنای احساساتش آغاز کند. چه بسا که مراجع در تلاش برای یافتن کلماتی برای توصیف دردی در معده یا سفتی در سینه خود باشد و سکوت مشاور، به او فرصت دهد تا واقعاً جستجو کند و کلمات مناسب را پیدا نماید.

سکوت به مراجع امکان برقراری ارتباط می دهد، که این ارتباط با پیدا کردن کلمات، تصاویر یا احساساتی است که به دنبالش می باشد. این مساله ممکن است برای اولین بار باشد که مراجع محتوای گفته های خود را برمبنای احساسات خود آغاز می کند.

علاوه بر این، سکوت فضایی را برای پرورش و توسعه احساسات مهیا می کند. این لحظات سکوت است که اجازه می دهد تا احساسات سنگین مراجع، مانند اشک هایی که در اثر احساس درد سرکوب شده جاری می شوند، در اینجا و اکنون پردازش شوند. همان طور که مشاور برای جمع آوری افکار و پردازش مطالب به سکوت نیاز دارد، مراجع نیز به این فضا نیازمند است تا «همه چیز را مرتب کند». سکوت مشاور، ابزاری قدرتمند برای گوش دادن فعال و ایجاد ارتباطی عمیق تر است.

۳.۴. انعکاس: آینه ای برای خودشناسی مراجع

مهارت انعکاس، به معنای بازتاب دادن محتوای کلامی و غیرکلامی مراجع به خودش است. این مهارت به مشاور کمک می کند تا همانند یک آینه، گفته ها و احساسات مراجع را بازگرداند و او را فعال کند برای شنیدن و درک گفته های خود. با انعکاس، مشاور چشم اندازی جدید به مراجع ارائه می دهد و به او کمک می کند تا وضوح بیشتری در درک مسائلش پیدا کند. این مهارت نه تنها به مراجع امکان می دهد تا به گفته هایش دقیق تر گوش دهد، بلکه او را تشویق می کند تا به مراحل بعدی انعکاس یعنی عمیق تر شدن در موضوعات و کشف لایه های پنهان تر احساسات و افکارش بپردازد. انعکاس می تواند شامل انعکاس محتوایی (بازگو کردن بخش هایی از صحبت های مراجع) یا انعکاس احساسی (بازتاب دادن احساسات بیان شده یا ضمنی مراجع) باشد که هر دو به افزایش وضوح ادراک و خودشناسی مراجع کمک می کنند.

۳.۵. تفسیر کردن: درک لایه های پنهان

تفسیر در مشاوره، فرآیند کمک به مراجع برای درک عمیق تر معنای پشت کلمات و رفتارهایشان است. این مهارت، مشاور را قادر می سازد تا الگوهای ناخودآگاه، انگیزه های پنهان و ارتباط بین تجربیات مختلف مراجع را آشکار کند. هدف از تفسیر، ایجاد همدلی عمیق تر با مراجع و کمک به او برای کسب بینش جدید است. مشاور با گوش دادن به لحن صدای پشت کلمات، می تواند به لایه های پنهان تر احساسات و تجربیات مراجع دست یابد. تفسیر باید با احتیاط، همدلی و در زمان مناسب ارائه شود، تا مراجع احساس قضاوت شدن نکند، بلکه به سمت درک جدیدی از خود و موقعیتش سوق داده شود. مزایای دیگر تفسیر کردن شامل افزایش خودآگاهی و توانمندسازی مراجع برای انتخاب های آگاهانه تر است. مشاور با ارائه تفاسیر ملایم و سؤال برانگیز، مراجع را به مراحل بعدی در تفسیر کردن یعنی اکتشاف و تأمل بیشتر در یافته هایش، ترغیب می کند.

۳.۶. تمرکز کردن: هدایت توجه به کانون اصلی

در طول یک جلسه مشاوره، مراجع ممکن است با انبوهی از افکار، احساسات و رویدادها دست و پنجه نرم کند که می تواند جلسه را از مسیر اصلی خود خارج سازد. مهارت تمرکز، به مشاور اجازه می دهد تا انتخاب کند که از کجا تمرکز کند و توجه مراجع را به کانون اصلی مسائل و پویایی های درمانی هدایت کند. این مهارت به ویژه در جلسات شلوغ یا زمانی که مراجع از یک موضوع به موضوع دیگر می پرد، اهمیت پیدا می کند. مشاور با تمرکز بر لحظه های حرکت و پویایی درمانی، می تواند به مراجع کمک کند تا از پراکندگی افکار رهایی یافته و به سمت درک عمیق تر مسائل اصلی پیش برود. این مهارت به مشاور امکان می دهد تا موضوعات مهم را از حواشی جدا کرده و بر روی آنچه که برای رشد و تغییر مراجع حیاتی است، متمرکز شود. مراحل بعدی پس از تمرکز، اغلب شامل کاوش عمیق تر در همان نقطه تمرکز و ربط دادن آن به سایر جنبه های زندگی مراجع است.

۳.۷. سؤال مناسب: کلید کشف و بینش

پرسیدن سؤالات مناسب، هنری است که می تواند درهای کشف و بینش را به روی مراجع بگشاید. کنث کلی با اشاره به رویکرد راجرز به سؤال کردن در مشاوره فردمحور، بر اهمیت سؤالاتی تأکید می کند که مراجع را به تأمل و اکتشاف درونی سوق می دهند، نه صرفاً به ارائه اطلاعات. هدف اصلی سؤال کردن، نه صرفاً شناخت سطحی، بلکه درک عمیق تر احساسات و تجربیات مراجع است.

سؤالات بازپاسخ در مقابل سؤالات بسته پاسخ، ابزارهایی هستند که مشاور با آگاهی از کاربردهایشان، می تواند به بهترین شکل از آن ها بهره ببرد. سؤالات بازپاسخ (مانند چه حسی در مورد این اتفاق داشتی؟)، مراجع را تشویق می کنند تا با جزئیات بیشتر و عمیق تر صحبت کند و به افکار و احساساتش دسترسی یابد. در مقابل، سؤالات بسته پاسخ (مانند آیا ناراحت بودی؟)، برای جمع آوری اطلاعات مشخص و تأیید برخی فرضیات کاربرد دارند. مشاور باتجربه می داند که چگونه با طرح سؤالات دقیق و هدفمند، مراجع را به سمت کشف و بینش عمیق تر هدایت کند و او را در مسیر خودشناسی یاری رساند.

۳.۸. مهارت مواجهه: روبرو شدن با واقعیت ها

مواجهه در مشاوره، به معنای کمک به مراجع برای رویارویی با ناسازگاری ها، تناقضات، یا الگوهای رفتاری ناکارآمدی است که ممکن است از آن ها ناآگاه باشد یا تمایلی به پذیرششان نداشته باشد. هدف از مواجهه در مشاوره، ایجاد آگاهی و مسئولیت پذیری در مراجع برای تغییر است، نه قضاوت یا حمله به او. کنث کلی تاکید می کند که مواجهه باید آرام، محترمانه و ایمن صورت گیرد تا مراجع احساس حمایت کند و بتواند با واقعیت ها روبرو شود.

مواجهه کردن در مشاوره به این معنا نیست که مشاور با مراجع درگیر شود یا او را قضاوت کند، بلکه به معنای ایجاد فضایی امن برای مراجع است تا او بتواند با ناسازگاری های درونی خود روبرو شود.

چگونگی شناخت یک مواجهه موثر و سازنده در این است که مراجع پس از آن، به تأمل می پردازد و نه به دفاع. مواجهه می تواند به مراجع کمک کند تا رفتارهای خودویرانگر را شناسایی کرده و مسئولیت انتخاب هایش را بپذیرد. مشاور باید با دقت و همدلی، مراحل بعدی در مواجهه را مدیریت کند تا این تجربه به رشد و تغییر مراجع منجر شود و رابطه درمانی آسیب نبیند.

۳.۹. همدلی منحصر به فرد: درک عمیق و اصیل

همدلی، یکی از ستون های اصلی مشاوره است که درک تجربه زیسته مراجع از دیدگاه او را شامل می شود. کنث کلی بر مفهوم همدلی منحصر به فرد تاکید دارد، زیرا معتقد است که هر مراجع، جهانی منحصر به فرد از تجربیات، احساسات و ادراکات را با خود حمل می کند. مشاور باید تلاش کند تا به جای تعمیم دادن، به درک عمیق و اصیل این جهان منحصر به فرد دست یابد.

نقش رشد شخصی مشاور در ایجاد همدلی واقعی بسیار پررنگ است. هرچه مشاور خودآگاهی و توانایی بیشتری در درک احساسات خود داشته باشد، بهتر می تواند با مراجع همدلی کند. همدلی به معنای نجات دادن نیست، بلکه درک است؛ مشاور در این نقش، به مراجع اجازه می دهد تا احساساتش را تجربه کند و درک شود، بدون اینکه تلاش کند او را از آن احساسات نجات دهد. استفاده از سؤالات در مشاوره می تواند به رشد لغات احساسی مراجع کمک کند و به او فرصت دهد تا احساسات خود را با دقت بیشتری بیان کند. تنظیم لغات احساسی مشاور با لغات مراجع، ارتباطی عمیق تر برقرار می کند و مراجع احساس می کند که واقعاً شنیده شده است. مراحل بعدی در استفاده از همدلی منحصر به فرد شامل بازتاب دقیق این درک به مراجع و کاوش بیشتر در جهان اوست.

۳.۱۰. مهارت تشبیه و استعاره: زبان ناخودآگاه و عمق بخشیدن

زبان استعاره و تشبیه، دریچه ای به سوی ناخودآگاه مراجع و راهی برای بیان مفاهیم پیچیده و احساسات دشوار است. کنث کلی نشان می دهد که چگونه مراجعان از تصویرسازی برای بیان مفاهیم استفاده می کنند، و مشاور می تواند با استفاده از این زبان، به ارتقاء واژگان احساسی مراجع کمک کند و ارتباطی عمیق تر در حاشیه خودآگاه برقرار سازد. این مهارت به مشاور امکان می دهد تا با کمک مراجع، داستان های درونی او را به تصویر بکشد و به لایه های پنهان تر مسائل دست یابد.

استفاده از تصویرسازی به عنوان مشاور، مستلزم احتیاط و حساسیت است. مشاور باید مراقب باشد که استعاره های خود را به مراجع تحمیل نکند، بلکه از استعاره های خود مراجع استفاده کرده یا استعاره هایی خلق کند که با تجربه مراجع همخوانی داشته باشند. این مهارت به ویژه برای برقراری ارتباط پیرامون روزهای تاریک یا تجربیات دردناک که بیان مستقیم آن ها دشوار است، بسیار کارآمد است. با این حال، احتیاط های لازم در استفاده از تصویرسازی شامل عدم افراط و اطمینان از اینکه استعاره به درستی درک می شود، حیاتی است. مراحل بعدی استفاده از تصویرسازی در مشاوره، شامل کاوش معنای نهفته در این تصاویر و ربط دادن آن ها به زندگی واقعی مراجع است.

۳.۱۱. مهارت بی واسطگی: حضور در اینجا و اکنون

بی واسطگی، به توانایی مشاور برای بیان آنچه در لحظه حال در رابطه درمانی بین مشاور و مراجع در حال رخ دادن است، اشاره دارد. بی واسطگی چیست؟ این مهارت به معنای «حضور در اینجا و اکنون» و بازتاب دادن مستقیم احساسات، افکار یا پویایی هایی است که در تعامل بین مشاور و مراجع پدید می آید. نمونه هایی از فوریت و بی واسطگی می تواند شامل بیان مشاهده مشاور درباره احساسات خود در پاسخ به مراجع، یا اشاره به الگوی ارتباطی که در جلسه نمایان شده است، باشد.

این مهارت زمانی ارزشمند است که به منظور افزایش خودآگاهی مراجع و تقویت رابطه درمانی به کار رود. آیا باید از آن استفاده کرد؟ بله، اما با دقت و آگاهی کامل از تأثیر آن بر مراجع. بی واسطگی می تواند مراجع را به لحظه حال بیاورد و به او کمک کند تا تأثیر رفتارهایش را بر دیگران و بر رابطه درمانی درک کند. آیا می توان بی واسطگی را در تمرین مهارت ها به کار گرفت؟ قطعاً، با تمرین و بازخورد می توان این مهارت ظریف را توسعه داد و آن را به شکلی سازنده در جلسات مشاوره به کار بست تا رابطه عمیق تر و شفاف تر شود.

۳.۱۲. نظریه هفت مرحله ای پویایی (درمان مراجع محور): تکامل درمانی

کنث کلی در کتاب خود به نظریه هفت مرحله ای پویایی (درمان مراجع محور) می پردازد که فرآیند تکامل مراجع را از حالت ایستایی به پویایی در مسیر درمان توصیف می کند. این نظریه، برخلاف تصور رایج از مراحل خطی، بر مفهوم حرکت از ایستایی به پویایی در یک فرآیند غیرخطی تاکید دارد. مراجع ممکن است در طول درمان، بین این مراحل عقب و جلو برود، اما هدف نهایی، رشد و خودشکوفایی اوست.

این هفت مرحله غیرخطی، به مشاور بینشی عمیق از وضعیت فعلی مراجع و نیازهای او در هر لحظه می دهد. مشاور با درک این مراحل، می تواند مداخلات خود را متناسب با جایگاه مراجع در این طیف پویایی تنظیم کند. این نظریه به مشاور می آموزد که صبور باشد و به فرآیند طبیعی رشد مراجع اعتماد کند، زیرا تکامل درمانی یک مسیر منحصر به فرد برای هر فرد است و نمی توان آن را به صورت سفت و سخت قالب بندی کرد. درک این پویایی ها برای هر مشاوری که به دنبال کاربرد مهارت های مشاوره به شیوه ای مؤثر و انعطاف پذیر است، ضروری به شمار می رود.

۳.۱۳. پایان دادن (فقدان) و مشاوره: اتمام مسئولانه

پایان دادن به جلسات مشاوره، به همان اندازه آغاز و پیشبرد آن، یک فرآیند حیاتی و حساس است. کنث کلی بر این باور است که پایان دادن به جلسات یک فرآیند مهم و حساس است و نباید آن را نادیده گرفت. مراجع ممکن است در طول درمان به مشاور دلبسته شده باشد و تجربه پایان جلسات، می تواند احساس فقدان یا جدایی را در او برانگیزد.

خطرات جلوگیری از پایان بندی مناسب شامل بروز احساسات ناتمام، بازگشت علائم یا عدم تثبیت دستاوردهای درمانی است. مشاور باید با برنامه ریزی قبلی و تدریجی، مراجع را برای این مرحله آماده کند. پایان دادن، یک فرآیند است که نیازمند توجه و همدلی مشاور است تا مراجع بتواند با این جدایی به شکلی سالم کنار بیاید و احساس توانمندی کند. مراحل برنامه ریزی شده برای اتمام موفق جلسات می تواند شامل مرور دستاوردهای مراجع، برنامه ریزی برای آینده، و بحث درباره احساسات مرتبط با پایان کار باشد. در کار در بستر جلسات محدود، این مهارت حتی اهمیت بیشتری پیدا می کند، زیرا زمان برای پردازش این مرحله کمتر است و نیاز به رویکردی متمرکزتر دارد. اتمام مسئولانه به مراجع این اطمینان را می دهد که می تواند با تکیه بر مهارت هایی که آموخته، مسیر زندگی خود را با اطمینان ادامه دهد.

نتیجه گیری و تأثیر کتاب بر عملکرد مشاور

کتاب «مهارت های اساسی در مشاوره» کنث کلی، اثری بی بدیل در حوزه آموزش مشاوره است که فراتر از یک راهنمای صرف، به مشاوران و دانشجویان بینشی عمیق و کاربردی از پیچیدگی ها و ظرافت های این حرفه ارائه می دهد. اهمیت مهارت های معرفی شده توسط او، در توانایی آن ها برای ایجاد ارتباطی معنادار، پرورش خودآگاهی در مراجع، و تسهیل فرآیند تغییر و رشد نهفته است.

این کتاب به مشاوران کمک می کند تا با اتخاذ رویکردی همدلانه و توانمندساز، فرآیند درمانی موثرتری داشته باشند. با درک فلسفه «ماهیگیری آموختن»، مشاور می آموزد که نه تنها مشکلات مراجعان را حل کند، بلکه آن ها را به ابزارهایی مجهز سازد تا خودشان، سازنده مسیر زندگی خویش باشند. از مهارت سکوت گرفته تا همدلی منحصر به فرد و پایان دادن مسئولانه به جلسات، هر بخش از این کتاب گامی مهم در جهت تکامل مشاور حرفه ای است. کنث کلی با این اثر، مرزهای آموزش مشاوره را گسترش داده و نقشه راهی برای سفری عمیق به درون انسان ها فراهم آورده است.

برای کسانی که می خواهند تسلط عمیق تری بر این مهارت ها پیدا کنند و به یک مشاور تاثیرگذار تبدیل شوند، مطالعه نسخه کامل این کتاب به شدت توصیه می شود. این اثر نه تنها دانش شما را افزایش می دهد، بلکه نگرش شما را نسبت به فرآیند مشاوره دگرگون خواهد کرد. با آموختن و به کارگیری این مهارت ها، مشاور درمی یابد که چگونه می تواند به مراجعان خود در کشف توانمندی های درونی شان یاری رساند و آن ها را در مسیر خودشناسی و تغییر همراهی کند. امیدواریم این خلاصه، دروازه ای باشد به سوی دنیای غنی مهارت های اساسی مشاوره از دیدگاه کنث کلی و شما را به مطالعه نسخه اصلی کتاب ترغیب کند تا بتوانید تمامی فنون مشاوره را به صورت جامع بیاموزید.