نکات کلیدی در استفاده از سیمان برای نماکاری

نماکاری ساختمان با استفاده از سیمان یکی از روش های کلاسیک و پرکاربرد در صنعت ساختمان است. این روش به دلیل دوام مقاومت در برابر عوامل محیطی و هزینه نسبتاً پایین همچنان جایگاه ویژه ای در طراحی و اجرای نمای ساختمان ها دارد. با این حال دستیابی به یک نمای سیمانی زیبا پایدار و بدون نقص نیازمند دانش فنی دقیق و رعایت اصول اجرایی خاصی است.

استفاده صحیح از سیمان در نماکاری تنها به انتخاب نوع سیمان محدود نمی شود بلکه شامل مراحل مختلفی از زیرسازی و آماده سازی سطح گرفته تا نسبت اختلاط ملات تکنیک های اجرا عمل آوری و حتی نگهداری پس از اتمام کار است. هر یک از این مراحل نیازمند دقت و توجه به جزئیات است تا از بروز مشکلاتی مانند ترک خوردگی شوره زدن پوسته شدن و نفوذ رطوبت جلوگیری شود.

در این راهنمای جامع به بررسی عمیق نکات کلیدی و تخصصی در زمینه استفاده از سیمان برای نماکاری می پردازیم. هدف ما ارائه اطلاعاتی کاربردی و مبتنی بر تجربه است که به شما کمک کند تا با چالش های موجود آشنا شده و بهترین نتیجه را در اجرای نمای سیمانی ساختمان خود به دست آورید. این محتوا برای مهندسان معماران پیمانکاران و مجریان نماکاری و همچنین کارفرمایانی که به دنبال درک بهتر فرآیند نماکاری سیمانی هستند مفید خواهد بود و ارزش افزوده ای فراتر از اطلاعات عمومی ارائه می دهد. 

چرا سیمان برای نماکاری انتخاب می شود؟ (مزایا و معایب)

سیمان به عنوان یک ماده چسباننده هیدرولیکی نقش محوری در ساخت ملات های مورد استفاده در نماکاری دارد. انتخاب سیمان برای نما دلایل متعددی دارد که هم شامل مزایا و هم معایبی است که باید پیش از تصمیم گیری نهایی در نظر گرفته شوند.

مزایای استفاده از سیمان در نما

استفاده از ملات سیمانی در نماکاری مزایای قابل توجهی دارد که آن را به گزینه ای محبوب تبدیل کرده است:

• دوام و مقاومت بالا: ملات سیمانی پس از گیرش و سخت شدن مقاومت مکانیکی بالایی پیدا می کند و در برابر عوامل جوی مانند باد باران تغییرات دما و اشعه UV مقاوم است.
• قابلیت شکل پذیری: سیمان امکان ایجاد بافت ها و طرح های متنوعی را روی نما فراهم می کند از جمله نما شسته تخته ماله چکشی و حتی نماهای طرح دار مانند نما رومی سیمانی.
• هزینه مقرون به صرفه: در مقایسه با بسیاری از مصالح نماکاری دیگر سیمان و ماسه از نظر اقتصادی گزینه های مناسب تری هستند.
• دسترسی آسان: سیمان یکی از مصالح ساختمانی پایه است که به راحتی در دسترس قرار دارد.
• قابلیت رنگ آمیزی: نمای سیمانی را می توان پس از اجرا و عمل آوری با انواع رنگ های مخصوص نما رنگ آمیزی کرد و تنوع بصری ایجاد نمود.
• مقاومت در برابر آتش: سیمان ماده ای غیر قابل اشتعال است و به افزایش مقاومت ساختمان در برابر آتش کمک می کند.

معایب استفاده از سیمان در نما

در کنار مزایا استفاده از سیمان در نماکاری معایبی نیز دارد که آگاهی از آن ها برای برنامه ریزی و اجرای صحیح ضروری است:

• احتمال ترک خوردگی: انقباض ناشی از خشک شدن و گیرش سیمان و همچنین تنش های حرارتی می تواند منجر به ایجاد ترک در سطح نما شود.
• جذب آب و شوره زدن: ملات سیمانی می تواند آب را جذب کند که این امر منجر به شوره زدن (ایجاد لکه های سفید نمک) و در بلندمدت آسیب به نما می شود.
• وزن بالا: نمای سیمانی وزن نسبتاً بالایی دارد که باید در محاسبات سازه ای در نظر گرفته شود.
• نیاز به عمل آوری دقیق: برای دستیابی به مقاومت و دوام مطلوب عمل آوری (Curing) ملات سیمانی پس از اجرا حیاتی و نیازمند زمان و دقت است.
• اجرای نسبتاً زمان بر: اجرای نمای سیمانی سنتی به خصوص در مقایسه با برخی نماهای خشک ممکن است زمان برتر باشد.

انواع سیمان و انتخاب بهترین نوع برای نماکاری

انتخاب نوع سیمان مناسب اولین و یکی از مهمترین گام ها در دستیابی به یک نمای سیمانی با کیفیت است. انواع مختلفی از سیمان وجود دارند که هر کدام ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند.

سیمان پرتلند معمولی (تیپ ۱)

این رایج ترین نوع سیمان است که برای مصارف عمومی در ساختمان سازی به کار می رود. سیمان تیپ ۱ برای نماکاری در شرایط آب و هوایی معتدل که نیاز به خواص ویژه ای نیست مناسب است. سرعت گیرش آن متوسط است.

سیمان پرتلند پوزولانی

این سیمان حاوی درصدی مواد پوزولانی (مانند خاکستر بادی سرباره کوره آهنگدازی یا پوزولان طبیعی) است. استفاده از سیمان پوزولانی در ملات نما مزایایی دارد از جمله افزایش دوام کاهش نفوذپذیری در برابر آب کاهش حرارت هیدراتاسیون (مفید برای کاهش ترک در هوای گرم) و مقاومت بهتر در برابر عوامل شیمیایی. این سیمان برای نماکاری در مناطق مرطوب یا مناطقی که احتمال حمله سولفات ها وجود دارد توصیه می شود.

سیمان سفید

سیمان سفید از مواد اولیه با خلوص بالا و بدون اکسید آهن تولید می شود. این سیمان برای نماهایی که قرار است سفید باقی بمانند یا با استفاده از رنگدانه ها رنگی شوند ایده آل است. قیمت سیمان سفید معمولاً بالاتر از سیمان پرتلند معمولی است. خواص مقاومتی آن مشابه سیمان تیپ ۱ است.

سیمان رنگی

سیمان رنگی با افزودن رنگدانه های مقاوم در حین فرآیند تولید سیمان یا در زمان اختلاط ملات ساخته می شود. استفاده از سیمان رنگی به جای افزودن رنگدانه به سیمان سفید یا خاکستری در محل پروژه معمولاً نتایج پایدارتر و یکنواخت تری از نظر رنگ به دست می دهد.

نکات انتخاب سیمان بر اساس شرایط محیطی

انتخاب نوع سیمان باید با توجه به شرایط آب و هوایی و محیطی محل پروژه صورت گیرد:

• در مناطق با خطر حمله سولفات ها (مانند مناطق ساحلی یا خاک های حاوی سولفات) استفاده از سیمان پرتلند پوزولانی یا سیمان ضد سولفات (مانند تیپ ۵) توصیه می شود.
• در هوای گرم سیمان هایی که حرارت هیدراتاسیون کمتری تولید می کنند (مانند سیمان پوزولانی) برای کاهش خطر ترک خوردگی ناشی از تنش های حرارتی مناسب ترند.
• در هوای سرد ممکن است نیاز به استفاده از سیمان زودگیر (تیپ ۳) یا افزودنی های ضد یخ باشد اما برای نماکاری معمولاً سرعت گیرش متعادل سیمان تیپ ۱ یا پوزولانی ترجیح داده می شود تا زمان کافی برای پرداخت فراهم شود.
• برای نماهای سفید یا رنگی سیمان سفید پایه مناسب تری است.

مصالح جانبی و افزودنی های مهم در ملات نماکاری

کیفیت ملات نما تنها به نوع سیمان بستگی ندارد بلکه انتخاب و استفاده صحیح از ماسه آب و افزودنی ها نیز نقش حیاتی ایفا می کند.

ماسه مناسب برای ملات نما

ماسه بخش عمده حجم ملات را تشکیل می دهد و بر کارایی مقاومت و ظاهر نهایی نما تأثیر می گذارد. ماسه مورد استفاده برای نماکاری باید ویژگی های زیر را داشته باشد:

• تمیز و عاری از مواد آلی و رس: وجود ناخالصی ها مقاومت ملات را کاهش داده و ممکن است باعث ایجاد لکه شود.
• دانه بندی مناسب: برای لایه های مختلف نما (آستر لایه میانی و لایه نهایی) دانه بندی ماسه متفاوت است. معمولاً برای لایه نهایی از ماسه با دانه بندی ریزتر استفاده می شود تا سطح صاف تر یا بافت یکنواخت تری حاصل شود.
• گردگوشه یا تیزگوشه: ماسه های گردگوشه کارایی ملات را افزایش می دهند اما ممکن است مقاومت کمتری نسبت به ماسه های تیزگوشه ایجاد کنند. برای نماکاری معمولاً از ماسه شسته رودخانه ای (گردگوشه) یا ماسه شکسته با دانه بندی مناسب استفاده می شود.

آب مورد نیاز و کیفیت آن

آب مورد استفاده در ساخت ملات باید تمیز عاری از نمک ها اسیدها قلیاها روغن ها و مواد آلی باشد. آب آشامیدنی معمولاً برای این منظور مناسب است. استفاده از آب شور یا آلوده باعث کاهش مقاومت ملات شوره زدن و خوردگی میلگردها (در صورت وجود) می شود.

افزودنی های کاهنده آب

این افزودنی ها (فوق روان کننده ها) باعث می شوند بتوان با مقدار آب کمتر به کارایی مطلوب ملات دست یافت. کاهش نسبت آب به سیمان (W/C) مقاومت دوام و نفوذناپذیری ملات را افزایش می دهد و احتمال ترک خوردگی ناشی از خشک شدن را کاهش می دهد. استفاده از آن ها به خصوص در نماکاری توصیه می شود.

افزودنی های ضد یخ

در نماکاری در هوای سرد (نزدیک به صفر درجه سانتی گراد) ممکن است نیاز به استفاده از افزودنی های ضد یخ باشد. این افزودنی ها نقطه انجماد آب را کاهش می دهند و امکان هیدراتاسیون سیمان را در دماهای پایین فراهم می کنند. با این حال استفاده از آن ها باید با دقت و طبق دستورالعمل سازنده انجام شود و بهترین راهکار خودداری از نماکاری در دمای زیر ۵ درجه سانتی گراد است.

الیاف پلیمری

افزودن الیاف پلیمری ریز به ملات نما می تواند به کاهش ترک های مویی ناشی از انقباض خمیری (Plastic Shrinkage) کمک کند. این الیاف به صورت شبکه ای در ملات پخش شده و از توسعه ترک های اولیه جلوگیری می کنند.

مواد پوزولانی مکمل

علاوه بر سیمان پوزولانی می توان مواد پوزولانی مانند میکروسیلیس یا خاکستر بادی را به صورت جداگانه در نسبت های مشخص به ملات اضافه کرد. این مواد باعث بهبود خواص درازمدت ملات کاهش نفوذپذیری و افزایش مقاومت در برابر عوامل شیمیایی می شوند.

زیرسازی و آماده سازی سطح قبل از اجرای نما سیمانی

کیفیت زیرسازی به اندازه کیفیت ملات و اجرا اهمیت دارد. زیرسازی نامناسب می تواند منجر به جدا شدن نما از دیوار ترک خوردگی و سایر مشکلات شود.

تمیزکاری و رفع نواقص سطح

سطح دیوار زیرین (مانند دیوار آجری بلوکی یا بتنی) باید کاملاً تمیز عاری از گرد و غبار چربی رنگ گچ یا هر ماده دیگری که مانع چسبندگی ملات شود باشد. هرگونه لق شدگی یا بخش های سست باید برداشته و ترمیم شوند.

تراز کردن و شاقول کردن دیوار

دیوار زیرین باید تراز و شاقول باشد. ناهمواری های بیش از حد باید با اجرای یک لایه آستر اولیه یا ترمیم های موضعی اصلاح شوند. وجود ناهمواری باعث می شود ضخامت ملات نما در نقاط مختلف متفاوت باشد که این امر می تواند منجر به ترک خوردگی شود.

اجرای لایه آستر (پلاستر اولیه)

در بسیاری از موارد به خصوص روی سطوح آجری یا بلوکی اجرای یک لایه آستر سیمانی با ضخامت حدود ۱ تا ۲ سانتی متر قبل از اجرای لایه نهایی نما ضروری است. این لایه باعث یکنواخت شدن سطح بهبود چسبندگی و ایجاد یک بستر مناسب برای لایه های بعدی می شود. نسبت اختلاط ملات آستر معمولاً ۱:۴ یا ۱:۵ (سیمان به ماسه) است.

توری رابیتس یا مش فایبرگلاس (در صورت نیاز)

در نقاطی که احتمال ترک خوردگی بالاست (مانند محل اتصال دو نوع مصالح مختلف اطراف بازشوها یا روی ستون ها و تیرها) استفاده از توری رابیتس گالوانیزه یا مش فایبرگلاس مقاوم به قلیا در لایه آستر یا لایه میانی برای مسلح کردن ملات و جلوگیری از انتشار ترک ها توصیه می شود.

نسبت اختلاط ملات سیمانی برای نماکاری (اهمیت و روش محاسبه)

نسبت اختلاط صحیح سیمان ماسه و آب تعیین کننده مقاومت دوام و کارایی ملات نما است. نسبت های غیراستاندارد می تواند منجر به ضعف ملات یا ترک خوردگی شود.

نسبت استاندارد سیمان به ماسه

نسبت سیمان به ماسه معمولاً بر اساس حجم یا وزن تعیین می شود. برای لایه آستر نسبت ۱:۴ یا ۱:۵ (سیمان به ماسه) رایج است. برای لایه نهایی نما بسته به نوع نما (شسته تخته ماله و غیره) نسبت ممکن است کمی متفاوت باشد اما معمولاً در محدوده ۱:۳ یا ۱:۴ قرار می گیرد. استفاده از سیمان بیشتر از حد لازم (ملات پرمایه) باعث افزایش انقباض و خطر ترک خوردگی می شود در حالی که سیمان کمتر (ملات کم مایه) مقاومت و چسبندگی را کاهش می دهد.

تاثیر نسبت آب به سیمان (W/C)

نسبت آب به سیمان (نسبت وزنی آب به سیمان) مهمترین عامل تعیین کننده مقاومت ملات است. هرچه این نسبت کمتر باشد (در حد امکان برای کارایی مناسب) مقاومت نهایی ملات بیشتر خواهد بود. آب بیش از حد باعث کاهش مقاومت افزایش انقباض و احتمال شوره زدن می شود. مقدار آب باید به اندازه ای باشد که ملات کارایی مناسب برای اجرا را داشته باشد نه شل و نه سفت بیش از حد.

روش های اختلاط صحیح ملات

اختلاط باید به صورت کامل و یکنواخت انجام شود تا تمامی ذرات سیمان با آب تماس پیدا کرده و فرآیند هیدراتاسیون به درستی آغاز شود. اختلاط دستی برای حجم های کم و اختلاط با استفاده از همزن مکانیکی یا بتونیر برای حجم های بیشتر توصیه می شود. ابتدا مصالح خشک (سیمان و ماسه) مخلوط شده سپس آب به تدریج اضافه شده و مخلوط می شود تا ملات همگن و با کارایی مناسب حاصل شود.

تکنیک ها و روش های اجرای نما سیمانی

نوع بافت و ظاهر نهایی نمای سیمانی به تکنیک اجرای آن بستگی دارد. روش های مختلفی برای اجرای نما سیمانی وجود دارد که هر کدام نیازمند مهارت خاصی هستند.

اجرای نما تخته ماله

این رایج ترین روش اجرای نما سیمانی است. ملات با استفاده از ماله روی سطح پخش شده و سپس با تخته ماله صاف و پرداخت می شود. بسته به نوع تخته ماله و نحوه پرداخت می توان سطحی کاملاً صاف یا بافت دار (مانند پرداخت با ماله پلاستیکی) ایجاد کرد.

اجرای نما شسته

در این روش ملات حاوی سنگدانه های رنگی (مانند سنگ های ریز مرمریت گرانیت یا رودخانه ای) و سیمان (معمولاً سیمان سفید یا رنگی) با نسبت مناسب تهیه می شود. پس از اجرای ملات روی سطح و قبل از اینکه کاملاً سخت شود سطح با آب شسته می شود تا سنگدانه ها نمایان شوند. این روش نمایی زیبا و با دوام ایجاد می کند.

اجرای نما چکشی (تیشه ای)

در این روش پس از اجرای لایه نهایی ملات و سخت شدن نسبی آن سطح نما با استفاده از چکش مخصوص (تیشه) یا ابزار مشابه ضربه زده می شود تا بافتی خشن و متخلخل ایجاد شود. این روش مقاومت خوبی در برابر رطوبت سطحی ایجاد می کند.

اجرای نما رومی سیمانی

این روش شامل اجرای طرح ها و المان های کلاسیک (ستون سرستون ابزارها قاب ها) با استفاده از ملات سیمانی یا ترکیب سیمان و پودر سنگ روی نمای ساختمان است. این کار نیازمند مهارت بالای مجری و استفاده از قالب ها و ابزار مخصوص است. معمولاً از ترکیب سیمان سفید و پودر سنگ برای ساخت خمیر مجسمه سازی استفاده می شود.

اجرای نما خراشیده

در این روش پس از اجرای لایه نهایی ملات و قبل از سخت شدن کامل سطح نما با استفاده از ابزار مخصوص خراشیده می شود تا بافتی خط دار یا منظم ایجاد شود. این روش نیز به زیبایی و تنوع بصری نما کمک می کند.

نکات مهم در اجرای نماکاری در شرایط آب و هوایی مختلف

شرایط آب و هوایی در حین و پس از اجرای نماکاری تأثیر بسزایی بر کیفیت نهایی دارد. عدم توجه به دما رطوبت و باد می تواند منجر به مشکلاتی جدی شود.

نماکاری در هوای گرم

در هوای گرم خطر تبخیر سریع آب از سطح ملات و در نتیجه خشک شدن زودرس و ترک خوردگی افزایش می یابد. برای نماکاری در هوای گرم:

• سطح زیرین را قبل از اجرا مرطوب کنید.
• ملات را در سایه تهیه کنید.
• از افزودنی های کاهنده آب استفاده کنید.
• بلافاصله پس از اتمام کار عمل آوری (Curing) را آغاز کنید.
• سطح نما را با پوشش های پلاستیکی بپوشانید یا به طور مداوم آب پاشی کنید.
• از اجرای نما در ساعات اوج گرما و تابش مستقیم خورشید خودداری کنید.

نماکاری در هوای سرد (یخبندان)

نماکاری در دمای زیر ۵ درجه سانتی گراد توصیه نمی شود زیرا فرآیند هیدراتاسیون سیمان به شدت کند شده و خطر یخ زدن آب در ملات و آسیب دیدن ساختار آن وجود دارد. اگر مجبور به نماکاری در هوای سرد هستید:

• از سیمان زودگیر (تیپ ۳) استفاده کنید.
• آب و مصالح را گرم کنید (دمای آب نباید بیش از ۶۰ درجه سانتی گراد باشد).
• از افزودنی های ضد یخ استفاده کنید (با احتیاط و طبق دستورالعمل).
• سطح نما را پس از اجرا با پوشش های عایق (مانند پشم شیشه یا پتوهای مخصوص) بپوشانید تا از یخ زدن محافظت شود.

نماکاری در هوای مرطوب یا بارانی

بارندگی در حین یا بلافاصله پس از اجرای نما باعث شسته شدن سیمان از سطح ملات کاهش مقاومت و ایجاد لکه های ناخوشایند می شود. در هوای مرطوب نیز سرعت خشک شدن ملات کند می شود. در این شرایط:

• از اجرای نما در هنگام بارندگی خودداری کنید.
• سطح نمای اجرا شده را در برابر باران محافظت کنید (با استفاده از پوشش های پلاستیکی).
• در هوای بسیار مرطوب زمان عمل آوری اولیه ممکن است طولانی تر شود.

مشکلات رایج در نماکاری سیمانی و راه های پیشگیری

با وجود دوام سیمان نماهای سیمانی ممکن است با مشکلاتی مواجه شوند که با رعایت نکات فنی قابل پیشگیری یا ترمیم هستند.

ترک خوردگی ملات

ترک ها رایج ترین مشکل در نماهای سیمانی هستند. انواع ترک شامل ترک های مویی (ناشی از انقباض خمیری) و ترک های بزرگتر (ناشی از انقباض خشک شدن نشست ساختمان تغییرات حرارتی یا زیرسازی نامناسب) است. پیشگیری:

• استفاده از نسبت آب به سیمان مناسب و کمینه.
• عمل آوری صحیح و طولانی مدت.
• استفاده از ماسه با دانه بندی مناسب.
• استفاده از الیاف پلیمری در ملات.
• اجرای لایه های نما با ضخامت مناسب و در چند مرحله.
• استفاده از توری رابیتس یا مش فایبرگلاس در نقاط حساس.
• ایجاد درزهای کنترل (Control Joints) در فواصل مناسب در نماهای بزرگ.
• زیرسازی و آماده سازی مناسب سطح زیرین.

شوره زدن (Efflorescence)

شوره زدن به صورت لکه های سفید پودری روی سطح نما ظاهر می شود و ناشی از انتقال نمک های محلول در آب به سطح ملات و تبخیر آب است. پیشگیری:

• استفاده از مصالح (سیمان ماسه آب) عاری از نمک.
• کاهش نفوذپذیری ملات با استفاده از نسبت آب به سیمان کمینه و افزودنی های مناسب.
• عمل آوری صحیح برای کاهش تخلخل ملات.
• محافظت نما در برابر رطوبت پس از اجرا.
• استفاده از پوشش های ضد آب (پس از عمل آوری کامل و خشک شدن نما).

پوسته شدن و ورقه شدن

این مشکل معمولاً ناشی از عدم چسبندگی کافی لایه های نما به یکدیگر یا به سطح زیرین است. دلایل می تواند شامل زیرسازی نامناسب تمیز نبودن سطح اجرای لایه جدید روی لایه خشک شده بدون مرطوب کردن یا کیفیت پایین ملات باشد. پیشگیری: رعایت کامل مراحل زیرسازی و آماده سازی اطمینان از چسبندگی لایه ها و مرطوب کردن لایه های قبلی قبل از اجرای لایه جدید.

تغییر رنگ و لکه ها

تغییر رنگ می تواند ناشی از استفاده از آب یا ماسه آلوده شوره زدن رشد جلبک و قارچ یا کیفیت پایین سیمان و رنگدانه ها باشد. پیشگیری: استفاده از مصالح تمیز و با کیفیت جلوگیری از رطوبت مداوم روی نما و استفاده از پوشش های محافظ در صورت نیاز.

نفوذ رطوبت

ترک ها تخلخل بالای ملات و عدم وجود جزئیات اجرایی مناسب (مانند فلاشینگ ها در بالای پنجره ها) می تواند منجر به نفوذ رطوبت به داخل دیوار شود. پیشگیری: اجرای صحیح درزهای کنترل استفاده از ملات با نفوذپذیری کم عمل آوری مناسب و اجرای جزئیات فنی برای هدایت آب باران از روی نما.

عمل آوری (Curing) نما سیمانی: چرا و چگونه؟

عمل آوری فرآیندی است که طی آن رطوبت و دمای ملات سیمانی پس از اجرا برای مدت زمان مشخصی در شرایط مطلوب نگه داشته می شود تا فرآیند هیدراتاسیون سیمان به طور کامل انجام شده و ملات به مقاومت و دوام نهایی خود دست یابد. این مرحله به اندازه خود اجرا اهمیت دارد.

اهمیت عمل آوری صحیح

عمل آوری صحیح:

• مقاومت فشاری و خمشی ملات را افزایش می دهد.
• دوام و پایداری ملات را در برابر عوامل محیطی بهبود می بخشد.
• نفوذپذیری ملات در برابر آب و مواد شیمیایی را کاهش می دهد.
• احتمال ترک خوردگی ناشی از انقباض خشک شدن را به حداقل می رساند.
• مقاومت سایشی سطح را افزایش می دهد.

روش های عمل آوری (آب پاشی پوشش پلاستیکی مواد عمل آورنده)

روش های مختلفی برای عمل آوری نما سیمانی وجود دارد:

• آب پاشی مداوم: سطح نما به طور مداوم با آب مرطوب نگه داشته می شود. این روش بسیار موثر است اما نیازمند نیروی کار و مصرف آب بالاست.
• پوشش با ورق پلاستیکی: بلافاصله پس از گیرش اولیه سطح نما با ورق های پلاستیکی پوشانده می شود تا رطوبت ملات حفظ شود. لبه های پوشش باید محکم شوند تا باد آن را بلند نکند.
• استفاده از گونی خیس: پوشاندن سطح نما با گونی های کنفی خیس و مرطوب نگه داشتن مداوم آن ها.
• استفاده از مواد عمل آورنده شیمیایی: این مواد مایعاتی هستند که روی سطح نما اسپری شده و با تشکیل لایه ای نازک مانع تبخیر آب می شوند. استفاده از این مواد باید با دقت و برای نماهایی که قرار نیست بعداً رنگ شوند یا پوشش دیگری روی آن ها اجرا شود صورت گیرد مگر اینکه سازنده ماده عمل آورنده امکان اجرای پوشش بعدی را تایید کرده باشد.

مدت زمان عمل آوری

مدت زمان عمل آوری به نوع سیمان شرایط آب و هوایی و الزامات پروژه بستگی دارد. حداقل زمان عمل آوری برای سیمان پرتلند معمولی ۷ روز است اما در شرایط مطلوب (دمای مناسب و رطوبت کافی) عمل آوری تا ۱۴ روز یا بیشتر نتایج بهتری به همراه دارد. در هوای گرم و خشک عمل آوری باید به صورت فشرده تر و طولانی تر انجام شود.

نگهداری و ترمیم نمای سیمانی

نمای سیمانی با وجود دوام نیازمند نگهداری دوره ای و ترمیم به موقع آسیب ها برای حفظ زیبایی و عملکرد خود است.

تمیزکاری دوره ای نما

با گذشت زمان گرد و غبار آلودگی ها جلبک ها و قارچ ها ممکن است روی سطح نما جمع شوند. تمیزکاری دوره ای نما با استفاده از آب تحت فشار ملایم یا شوینده های مناسب (غیر اسیدی و غیر قلیایی قوی) می تواند به حفظ ظاهر نما کمک کند.

ترمیم ترک ها و آسیب های کوچک

ترک های مویی معمولاً مشکل سازه ای ایجاد نمی کنند اما می توانند مسیر نفوذ آب باشند. ترک های بزرگتر نیاز به ترمیم دارند. روش ترمیم بسته به اندازه و نوع ترک متفاوت است. برای ترک های مویی می توان از پوشش های نفوذگر یا رنگ های الاستیک استفاده کرد. برای ترک های بزرگتر لازم است ترک باز شده تمیز شده و با ملات ترمیمی مناسب یا مواد پرکننده مخصوص پر شود.

بازسازی نما در صورت آسیب جدی

در صورت پوسته شدن گسترده ورقه شدن یا ترک خوردگی شدید ممکن است نیاز به برداشتن بخش های آسیب دیده نما و اجرای مجدد آن باشد. در این موارد بررسی دقیق علت آسیب و رفع آن قبل از اجرای مجدد نما ضروری است.

ابزار و تجهیزات مورد نیاز برای نماکاری سیمانی

انجام صحیح نماکاری سیمانی نیازمند استفاده از ابزار و تجهیزات مناسب است.

ابزار آماده سازی سطح

• چکش و قلم برای برداشتن بخش های سست
• برس سیمی یا واترجت برای تمیزکاری سطح
• تراز و شاقول برای کنترل صافی و عمودی بودن دیوار
• شمشه و ریسمان برای ایجاد راهنماهای اجرایی

ابزار اختلاط ملات

• استانبولی یا فرقون برای حمل مصالح
• پارو و بیل برای اختلاط دستی
• همزن مکانیکی یا بتونیر برای اختلاط حجمی
• سطل مدرج برای اندازه گیری آب

ابزار اجرا و پرداخت

• ماله گچ کاری ماله بنایی تخته ماله (چوبی فلزی پلاستیکی)
• شمشه برای صاف کردن ملات
• کمچه
• ابزار مخصوص اجرای نما شسته (مانند شلنگ آب)
• ابزار مخصوص نما چکشی یا خراشیده
• قالب ها و ابزار مجسمه سازی برای نما رومی

تجهیزات ایمنی

• دستکش کار
• عینک ایمنی
• ماسک تنفسی (هنگام کار با سیمان خشک)
• کلاه ایمنی
• کفش ایمنی
• داربست یا بالابر مناسب و ایمن

FAQ

چگونه می توان از ترک خوردن نمای سیمانی جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از ترک از نسبت آب به سیمان پایین استفاده کنید عمل آوری را حداقل 7 روز انجام دهید درزهای کنترل ایجاد کنید و از الیاف پلیمری در ملات بهره ببرید.

علت شوره زدن نمای سیمانی چیست؟

شوره زدن ناشی از وجود نمک در مصالح یا آب و انتقال آن به سطح توسط رطوبت است. استفاده از مصالح تمیز و کاهش نفوذپذیری ملات کمک کننده است.

بهترین دما برای اجرای نماکاری سیمانی چقدر است؟

بهترین دما بین 5+ تا 35+ درجه سانتی گراد است. از اجرا در دماهای زیر صفر یا بالای 40 درجه سانتی گراد پرهیز کنید.

چه مدت زمانی برای عمل آوری نمای سیمانی لازم است؟

حداقل زمان عمل آوری 7 روز است اما برای دوام بیشتر توصیه می شود عمل آوری تا 14 روز یا بیشتر ادامه یابد.

آیا می توان روی نمای سیمانی رنگ زد؟

بله پس از عمل آوری کامل و خشک شدن نما (معمولاً حداقل 28 روز) می توان از رنگ های مخصوص نمای خارجی بر پایه آب یا رزین های سیلیکونی استفاده کرد.

چرا لایه آستر در نماکاری سیمانی اهمیت دارد؟

لایه آستر سطح را یکنواخت می کند چسبندگی لایه های بعدی را بهبود می بخشد و بستری مناسب برای اجرای لایه نهایی فراهم می آورد.

فرق ماسه شسته و ماسه شکسته برای نماکاری چیست؟

ماسه شسته (رودخانه ای) گردگوشه و کارایی ملات را افزایش می دهد. ماسه شکسته تیزگوشه و مقاومت بیشتری ایجاد می کند. انتخاب بستگی به نوع نما و دانه بندی مورد نیاز دارد.